phương phap tự hoc hiệu quả

MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP HỌC CÓ HIỆU QUẢ

Các trò nhỏ trường THCS Tân An thân yêu!

Từ ngàn xưa, cha ông ta đã khẳng định : việc học là rất cần thiết. Bởi “Nhân bất học bất học bất tri lý”. Ngày nay, sự hiểu biết lại càng được đề cao, coi trọng. Muốn hiểu biết phải học. Không được học là nỗi bất hạnh đối với con người, nhất là đối với trẻ em.
Cho con đi học, cha mẹ muốn con hay chữ. Thầy, cô dạy trò, ước mong sao trò học giỏi. Bản thân học trò cũng chẳng vui khi bị điểm yếu hoặc phải lưu ban. Y hướng tốt chúng ta đã có nhưng con chưa hay, trò chưa giỏi thậm chí còn kém cỏi là do đâu ?
Do lười biếng không chịu học ? Đúng vậy. Chắc chắn là thế. Vì lẽ: há miệng chờ sung còn có cơ may sung rụng miệng, chứ “không đi thì chẳng bao giờ đến” . Việc học tập cũng vậy. “Phải rèn rồi mới thành thợ rèn”(tục ngữ) – Muốn học thì phải đích thân làm. Không có cách nào khác.
Nhưng thực tế có những trò “rất chăm”, suốt ngày cầm sách, miệng lẩm bẩm như tín đồ tụng kinh nhưng kết quả học tập chẳng tiến bộ chút nào, học trước quên sau hoặc thuộc lòng như vẹt, nhưng khi thầy, cô kiểm tra, chỉ quên vài từ là đứng như trời trồng, ngây như phỗng đá…; không biết áp dụng lý thuyết vào việc giải bài tập, vận dụng kiến thức vào thực tế … thì sao? Học như thế quả là thiếu sót phải không các trò?
Như vậy chỉ có “chăm” vẫn chưa đủ để học tốt. Muốn học tốt phải có cách học (phương pháp học) . Có rất nhiều phương pháp. Mỗi người đều có thể tự tìm cho mình một phương pháp hợp với trình độ, hoàn cảnh của mình. Sau đây, tôi xin giới thiệu một số phương pháp đã được áp dụng có hiệu quả. Các trò thử thí nghiệm nó xem sao.

I/.TỔ CHỨC VIỆC HỌC Ở NHÀ
1/. Lập một thời dụng biểu học ở nhà (4-5 giờ)
 Căn cứ vào thời dụng biểu ở trường, các trò phải lập cho được một thời dụng biểu học ở nhà cho phù hợp. Có thời dụng biểu cụ thể giúp ta:
 Giờ nào việc nấy, tránh được tùy tiện, không phải băn khoăn để mất thời gian vô ích khi bắt đầu vào giờ học.
 Có đủ thời gian để học đều, đủ các môn.
Lưu ý! trong khi lập thời dụng biểu cho việc học ở nhà, trò nên theo những quy tắc sau:
 Bài ở trường thầy, cô dạy, về nhà học ngay, làm ngay, rồi gần tới ngày trả bài, trò đọc lại một vài lượt. Học như vậy có cái lợi :
 Bài mới giảng, học ngay thì mau thuộc và nhớ được gần hết những lời giảng.
 Học trước một lần, gần tới ngày trả bài, coi lại như vậy ta sẽ nhớ lâu hơn.
 Công việc lúc nào cũng xong trước, không bao giờ bị trễ hoặc vội vàng.
 Rủi có đau ốm phải nghỉ 2, 3 ngày, tới khi đi học, bài học vẫn thuộc, bài làm vẫn đủ.
 Sáng sớm, sau khi ngủ dậy, óc dễ suy nghĩ, ta nên làm những bài khó (giải Toán , làm Văn).
 Nên học những bài khó khoảng 9-10 giờ tối, trước khi đi ngủ, nếu chưa thuộc, trong khi ngủ, óc ta vẫn làm việc, như vậy sáng dậy, ta ôn lại ít lần là thuộc.
 Nên thay đổi công việc cho óc lâu mệt: không nên học hoặc làm bài lâu quá một giờ. Nếu chưa xong, để lúc khác học tiếp. Tuy nhiên, trong khi làm văn, nếu ý tưởng đang ra thì nên viết cho hết, vì óc đã có cái đà, để lúc khác khó nghĩ ra ý tưởng.
 Tuy có nhiều cách để nhớ nhưng cách hiệu quả nhất vẫn là:ôn lại thường xuyên.
Phải có một cuốn sổ tay ghi lại những điều muốn nhớ (định lý Toán, công thức Hóa, mẫu câu tiếng Anh … ) rồi luôn mang theo mình, hễ có những phút rảnh rỗi ( như khi ngồi đợi bữa, lúc đứng đợi xe, nghỉ mệt trong lúc lao động hoặc 10, 15 phút trước khi đi học …) trò mở ra coi lại. Cứ thử nghiệm đi , trò sẽ thấy kết quả lạ thường.

2/. Trong khi học phải tập trung tư tưởng .
Tập trung tư tưởng là tập trung tinh thần vào một đối tượng nhất định. Tập trung tư tưởng cần sự can thiệp của ý chí và quyết tâm để phớt lờ thế giới xung quanh mà đắm chìm vào việc học. Không biết tập trung tư tưởng không thể học được. Vì thế cần lưu ý!:
 Muốn tập trung tư tưởng, đừng có hình ảnh lạ để trước mặt, đừng có tiếng động ở bên tai. Vì vậy khi học cần tìm chỗ thật yên tĩnh, thoáng mát, đủ ánh sáng.
 Ta càng dùng nhiều giác quan để tập trung chú ý bao nhiêu thì càng dễ tập trung bấy nhiêu. Cho nên khi học bài, phải vừa nhìn chữ, coi hình (thị giác) vừađọc thành tiếng (thính giác), vừa viết, vẽ, tưởng tượng những cảnh vật liên quan, suy nghĩ tìm sự liên quan giữa các ý sẽ giúp ta nhớ bài nhanh hơn.
 Ta càng thích cái gì thì càng dễ chú ý vào cái đó. Có những bài mà nhiều trò không thích. Nhưng thích hay không thì các trò cũng phải học. Vậy tại sao không cố thích đi để học cho mau thuộc, làm cho mau xong có hơn không ? Cứ tưởng tượng rằng học bài đó, các trò biết thêm được nhiều điều có lợi, nhờ bài đó mà điểm trung bình được nâng lên, cha, mẹ sẽ vui lòng … thì sẽ thấy thích.
 Phải có nghị lực, đừng nghĩ vớ vẩn, xua đuổi ngay những gì làm ảnh hưởng đến việc học.
 Sau khi ăn no, khó chú ý vì máu dồn về bao tử để tiêu hóa thức ăn. Vậy sau bữa ăn nên làm những việc ít phải suy nghĩ như vẽ, chép bài, sắp đặt sách vở…
 Đừng để lại ngày mai những gì có thể làm ngay hôm nay.

3/. Sắp xếp góc học tập thật thứ tự.
Sự thứ tự cũng quan trọng không kém sự chú ý, nó góp phần tiết kiệm thời gian, tránh được bực tức khi cần chẳng thấy, muốn lấy tốn công kiếm tìm. Tôi đề nghị với các em:
 Sách vở và học cụ phải sắp đặt có ngăn nắp, mỗi cuốn có chỗ riêng của nó, sao cho có thể nhắm mắt mà lấy đúng cuốn cần dùng.
 Sách nên đặt đứng để gáy sách ra ngoài khi cần liếc mắt là thấy ngay, không nên đặt sách nằm, vì mỗi khi lấy cuốn dưới phải đỡ cả chồng ở trên, rồi khi thôi dùng, cất trở lại, ta làm biếng, đặt ngay lên trên, như vậy mất thứ tự đi.
 Sau cùng phải có thứ tự trong công việc, nghĩa là phải có thời dụng biểu riêng cho công việc ở nhà.
Sống trong thời đại khoa học ngày nay, một trong những nguyên tắc hướng dẫn cuộc đời chúng ta là: “làm sao mất rất ít thời gian, mà kết quả thu lượm được thật nhiều”.

4/. Nhất thiết phải chuẩn bị bài mới ở nhà.
Chuẩn bị bài học ở nhà có cái lợi :
 Với những kiến thức đơn giản dễ hiểu ta đã nắm một bước trước, đến lớp được nghe giảng lần nữa kiến thức được khắc sâu thêm, về nhà học lại ngay, kiến thức được củng cố vững vàng, đến ngày trả bài học thêm lần nữa, chắc chắn ta thuộc lòng bài.
 Với những kiến thức khó chưa hiểu, tự thân ta nhắc nhở ta phải tập trung cao độ hơn khi nghe giảng và như thế, việc hiểu bài mới không còn khó khăn nữa.

II/.VIỆC HỌC Ở TRƯỜNG
Như đã nói ở trên, muốn hiểu bài, nhớ bài phải biết tập trung chú ý. Việc làm chỉ có kết quả cao khi ta có hứng thú, ham thích. Hiểu như vậy, ngay từ lúc bước vào học, trò phải tạo cho mình sự thoải mái thích thú; phải tâm niệm rằng : mỗi bài học (dù Toán, Lý hay Văn, Anh, Sử, Địa…đều mở mang trí óc cho ta, đưa ta đến một chân trời mới lạ, rồi có ý muốn kiên quyết học bài và chăm chú theo dõi thầy, cô hướng dẫn, giảng bài ngay từ đầu, không bỏ qua một chi tiết nào thì việc học bài mới có hiệu quả.
Trong quá trình tìm hiểu bài và nghe giảng phải biết ghi nhanh những ý ta nghĩ được, những lời giảng, đáp án mà thầy, cô cung cấp, mở rộng (nhất là đối với môn Ngữ Văn). Làm như vậy ta không mất thời gian phải nhớ lại, nghĩ lại. Về nhà ta chỉ cần sắp xếp lại cho hợp lý, học lại ngay thế là nhớ. Lời bay đi, chữ còn lại.Dù chăm chú nghe giảng và hiểu hết những lời thầy giảng thì cũng chỉ 15-20 phút ra chơi là trò đã quên hết một nửa và tan buổi học, về tới nhà mười phần chỉ còn nhớ một, hai. Vì vậy việc ghi nhanh là rất cần thiết, không thể thiếu khi nghe giảng. Nhưng ghi nhanh là ghi cái gì? Trước hết phải biết lựa câu quan trọng mà ghi. Trong những câu quan đó lại chỉ ghi những từ, ngữ quan trọng. Phải ghi cho thiệt mau, muốn vậy, phải tập viết tắt hoặc dùng dấu hiệu thay chữ. Ví dụ: chữ kháng chiến viết tắt là k/c, giáo viên : GV, phát triển:, vân vân và vân vân… tuy trò.
Tục ngữ có câu: “Học thầy không tày học bạn”.
Thầy, cô giảng tuy rõ, nhưng một đôi khi có những điều tưởng học sinh đã hiểu thầy chỉ giảng sơ qua nên ta không hiểu. Điều này phải nhờ bạn . Bạn bè sức học tương đương, thường cái mình không hiểu thì bạn cũng “chưa chắc”, nhưng một khi bạn đã hiểu thì việc giảng lại giúp ta dễ hiểu hơn. Nhưng chỉ nên nhờ bạn giảng giùm thôi. Hiểu bài rồi, về nhà tự làm lấy.
Chỉ nghe giảng bài đã đủ giỏi chưa?
Học không chỉ là nghe cho hiểu mà còn phải tự làm cho đúng. Kiến thức của trò chỉ được trau giồi đầy đủ, và mở mang hoàn toàn khi trò chịu khó làm bài và làm cho đúng.
Nhờ một người chỉ dẫn cho trò cách đi xe đạp , việc chỉ dẫn có lẽ rất đơn giản và dễ dàng , nhưng cái khó chính ở chỗ bạn phải ngồi lên xe đạp, tập lái, tập đạp và đạp cho xe lăn bánh.
Ngày nay, có rất nhiều học sinh chỉ học bằng cách đi nghe; nghe bốn giờ ở trường chưa đủ , chiều về, tối đến đi học thêm hai ba giờ nữa; suốt ngày chỉ nghe Giáo viên này giảng hay, Giáo viên kia giảng hấp dẫn. Rút cục, kỳ thi nào trò cũng hỏng, hỏng hết năm này sang năm khác. Đáng thương!
Tai sao vậy ?
Vì khi học trò ấy chỉ đi nghe, mà khi vào trường thi thì không ai bắt trò phải nghe, mà chỉ bắt trò làm. Thật là mỉa mai và phũ phàng phải không trò (!) ?

Các trò yêu quý! Những phương pháp tôi giới thiệu ở trên thật chẳng có gì mới lạ. Đó là những điều các trò đã từng nghe, đã được biết qua các thầy cô hay qua sách báo. Đó cũng là những điều tôi đã từng giới thiệu, nhắc nhở các trò. Chỉ có điều khác là nhắc nhở rời rạc, không thành hệ thống mà thôi. Ơ đây, trong mấy trang ngắn gọn này, tôi hệ thống lại cho các trò tiện theo dõi.
Không quá khó để thực hiện đối với các trò phải không? Chỉ cần ý chí quyết tâm là đủ. Chúc các trò luôn vui, khỏe, trẻ trung, vận dụng linh hoạt để có kết quả học tập tốt nhất.
Thân ái.
Trần Đình Hoàng

 Đường đi khó, không khó vì ngăn sông cách núi nhưng khó vì lòng người ngại núi e sông
 Siêng năng, chăm chỉ, cần mẫn – ba yếu tố giúp người thành đạt.
 Văn ôn, võ luyện.
 Việc học giống như người đi thuyền trên dòng nước ngược, nếu không tiến, ắt lùi.